10.SINIF PROJE KONU ANLATIMI HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ
HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ
*Hücrenin yaşam döngüsü:
→Hücrenin; bir bölünme sonundan, ikinci bir bölünme sonuna kadar olan zaman sürecinde;
geçirdiği yaşamsal olaylara hücrenin yaşam döngüsü denir.
→Hücreler, belirli bir büyüklüğe eriştikten sonra bölünür.
Hücre bölünmesinin nedenleri:
→Hücre büyüdüğü zaman; hücrenin yüzeyi, yarıçapının karesi (r2) kadar artar.
→Hacmi ise, yarıçapının küpü (r3) kadar artar.
→Böylece hücrenin: Yüzey / Hacim oranı azalır.
→Hücrede madde iletimi zorlaşır.
→Çekirdek hücreyi yönetimde zorlanır ve çekirdek bölünme emrini verir.
Not:
→Bir hücre büyüdüğü zaman, sitoplazması sürekli azaltılırsa; hücrenin Yüzey / Hacim oranı korunacığından dolayı,
bölünme gerçekleşmez.
→Ama bu işlem, DNA eşlemesinden sonra yapılırsa; bölünme gerçekleşir.
→Hücrenin yaşamsal döngüsü; G1, S, G2 ve M evresi olmak üzere 4 aşamada gerçekleşir.
→Hücre yaşam döngüsünün süresi, canlıdan canlıya göre değişir.
→Bakteriler yaşam döngüsünü 20 dakikada tamamlarken; bazı canlılarda ise bu süre bir haftayı bulabilir.
→Yukarıdaki hücre yaşam döngüsü, 24 saatlik zaman peryoduna göre verilmiştir.
→Yaşam döngüsünün; G1, S ve G2 evreleri, bölünmenin interfaz evresinde görülür.
→M evresi ise bölünmenin geri kalan evrelerini kapsar. (profaz, metafaz, anafaz, telofaz)
**G1 evresi:
→Bu evrede hücre büyür.
→Sitoplazma ve organel miktarı iki katına çıkar.
→Hızlı bir şekilde protein sentezi yapılır.
→Hücrenin: Yüzey / hacim oranı küçülür.
G1 kontrol noktası:
→Hücrenin yeteri kadar büyüyüp-büyümediği ve DNA' da hasar olup-olmadığı kontrol edilir.
→Hücre yeteri kadar büyümüş ise ve DNA' da hasar yoksa başla sinyali verilir.
→Böylece S evresi başlar.
**S evresi:
→Bu evrede DNA kendini eşler.
→Protein sentezi devam eder.
**G2 evresi :
→Bölünmenin gerçekleşmesi için gerekli olan enzim ve proteinlerin sentezi yapılır.
G2 kontrol noktası:
→DNA eşlemesinin doğru yapılıp-yapılmadığı kontrol edilir.
→DNA eşlemesinde hata yoksa devam et sinyali verilir.
→Böylece M evresi başlar.
**M evresi:
→Çekirdek ve sitoplazma bölünmesinin gerçekleştiği evredir.
M kontrol noktası:
→Metafaz evresinde gerçekleşir.
→İğ ipliklerinin, kromozomların kinetokorlarına bağlanıp-bağlanmadığı kontrol edilir.
→İğ ipliklerinin kromozomlara bağlanmasında hata yoksa devam et sinyali verilir.
Not:
→Bölünme yeteneğini kaybetmiş olan hücrelerde, G0 evresi bulunur.
→Sinir hücreleri, retina hücreleri ve çizgili kaslar, G1 evresinden sonra G0 evresine geçerler.
→Kalp kası hücreleri, G2 evresinden sonra; G0 evresine geçerler.
→Akyuvar hücreleri, G0 fazından çıkıp tekrar bölünebilirler.
→Embriyo hücrelerinde, G1 ve G2 evresi yoktur. Bu hücrelerde S evresi, çok kısa sürer.
Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce
kişi tarafından okundu.
kişi tarafından okundu.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları BİYOLOJİALEMİ.COM'a aittir.biyolojialemei.com'un yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değistirilemez, çogaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz.
Ancak alıntılanan yazı ve haberlere aktif link verilerek kullanılabilir.
0 yorum
LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ