6.SINIF HÜCRE

6.SINIF HÜCRE 

 
 
 
*Hücre:
 
→Canlıların, canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir.
 
 
 
→Bütün canlılar hücre ya da hücrelerden oluşmuşlardır.
 
→Hücre; prokaryot ve ökaryot hücre olmak üzere iki gruba ayrılır.
 
 

**Prokaryot hücre:
 
Bakterilerde ve mavi-yeşil alglerde bulunur.
 
 
 
Çekirdek ve zarlı organeller bulunmaz.
DNA sitoplazmada dağınık halde bulunur.
→Organelerden sadece ribozom bulunur.
→Hücre zarının dış kısmında, hücre duvarı bulunur.
 

 
**Ökaryot hücre:
 
Bitki ve hayvanlarda bulunur.
 
 
 
→Yapısında çekirdek ve zarlı organeller bulunur.
→Bitki hücrelerinde hücre çeperi bulunur.
→Hayvan hücrelerinde ise hücre çeperi bulunmaz.
 



*Hücrenin yapısı:
 
Hücre; hücre zarı, sitoplazma ve organeller ve çekirdek olmak üzere 3 kısımda incelenir.
 


**Hücre Zarı:
 
Hücreyi dışarıdan saran; canlı, esnek, seçici-geçirgen ve saydam bir zardır.
Yapısında por adı verilen delikler bulunur.
Porlar hücreye seçici-geçirgen özelliği kazandırır.
Küçük maddeler porlardan geçerken, büyük maddeler geçemez.
 
 
Hücre zarının görevi:
 
→Hücreye şekil verir.
→Hücreyi korur.
→Hücreye madde giriş-çıkışını kontrol eder.

 
 
Bakteri, mantar ve bitkilerde hücre zarının dışında hücre duvarı (hücre çeperi) bulunur.
 

***Hücre duvarı:
 
Cansızdır.
Seçici geçirgen değildir. (tam geçirgendir).
Hücreyi korur.
Hücreye sağlamlık kazandırır.

 
 
**Sitoplazma ve organeller:
 

***Sitoplazma:
 
Hücre zarı ile çekirdek arasını dolduran; yarı akışkan, saydam bir maddedir.
İçinde; su, mineral, besin, vitamin... ve hücrenin oluşturtuğu atık maddeler bulunur.
 
  
Sitoplazmanın görevi:
 
→Organellere yataklık yapar.
→Organellerin ihtiyaç duydukları maddeleri bulundurur.
→Hücredeki yaşamsal olayların gerçekleştiği yerdir.

 
 
***Organeller:
 
→Hücredeki temel yaşamsal olayların gerçekleştiği yerlerdir.
 
Organeller; ribozom, endoplazmik retikulum, golgi cisimciği, lizozom, mitokondri, koful, sentrozom ve plastidler
    olmak üzere 8 gruba ayrılır.
 

 
 
Sentrozom ve ribozomda, zar bulunmaz.
Endoplazmik retikulum, golgi, lizozom ve kofulda tek zar bulunur. 
Mitokondri ve plastidlerde çift zar bulunur.
 
 
 
►Ribozom: 
 
 Bütün canlı hücrelerde bulunur.
 
Görevi: Protein üretir.
 
 
Not:
 
Proteinler; et, süt, yumurta, kuruyemiş ve baklagillerde bol miktarda bulunur.
 
 

 

Sentrozom (sentrioller):  
 
 
 
İki tane sentriolden oluşmuştur.
 


Görevi: Hücre bölünmesinde görevlidir.
 

 
Endoplazmik retikulum:

 
 
Hücre zarından-çekirdeğe kadar uzanan, zarlardan oluşmuş kanallar sistemidir.
 
 
Görevi:
 
→Hücre içinde madde taşır.
→Hücreye desteklik sağlar.
 

 
Golgi cisimciği (aygıtı):
 
 
Salgı yapan organlarda bol miktarda bulunur. (tükürük ve göz yaşı bezi) 
 

Görevi:
 
→Salgı maddelerinin paketlenmesini ve salgılanmasını sağar.


 
Lizozom: 
 
 
Sadece hayvanlara bulunur.
 

Görevi:
 
→Hücre içi sindirim yapar. (besinleri parçalar)
→Mikropları yok eder.
 

  
Koful:
 


 
Bitki hücrelerinde büyük ve az sayıda; hayvan hücrelerinde küçük ve çok sayıda bulunur.
 
Genç hücrelerde küçük, yaşlı hücrelerde büyüktür.
 
 
Görevi:
 
→Hücredeki fazla suyu ve atık maddeleri depolar.


 
Mitokondri: 
 
 
 
 
→İçinde DNA ve ribozom organeli bulunur.
Kendini çoğaltabilme özelliğine sahiptir.
 

Görevi: Besinleri oksijenle parçalayarak enerji üretir.
 
 

 
 
Plastidler: 
 
Sadece bitkilerde bulunurlar.

Plastidler; kloroplast, kromoplast ve lökoplast olmak üzere üç gruba ayrılır. 
 
 

Kloroplast:
 
 
Bitkinin yeşil kısımlarında bulunur.
Yapısında bitkiye yeşil rengini veren klorofil bulunur.
 
→İçinde DNA ve ribozom organeli bulunur.
Kendini çoğaltabilme özelliğine sahiptir.
 
 
Görevi: Fotosentez yaparak  besin üretir.




Kromoplast:
 
Bitkiye yeşil dışındaki renkleri verir.
 
 
Örnek: Domatese kırmızı, limona sarı ve havuca turuncu rengini verir.
 

 
Lökoplast:
 
Renksizdir.
Bitkinin ışık görmeyen kısımlarında bulunur.
 
Besin depolar.

 
Not: 
 
Bütün plastidler, ortam koşulları değiştiğinde birbirine dönüşebilir.
 
 
 
 

**Çekirdek: 
 
 
 
Çift zarlıdır.
Bakteriler ve mavi yeşil algler hariç, tüm canlılarda bulunur.
İçinde DNA ve çekirdekçik bulunur.

 
Çekirdeğin (DNA) görevleri:
 
→Hücreyi yönetir.
Kalıtsal karakterleri taşır. (saç rengi, göz rengi, kan grubu...)
→Kalıtsal karakterlerin yavru bireylere aktarılmasını sağlar.
Hücre bölünmesini kontrol eder.
 
 

 
 
*Bitki ve hayvan hücresi arasındaki farklar:
 
 
 
 
Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce counter kişi tarafından okundu.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları BİYOLOJİALEMİ.COM'a aittir.biyolojialemei.com'un yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değistirilemez, çogaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz. Ancak alıntılanan yazı ve haberlere aktif link verilerek kullanılabilir.

0 yorum

LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ

Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı

Blogger tarafından desteklenmektedir.