11.SINIF BİYOLOJİ KAN GRUPLARI
KAN GRUPLARI
*AB0 kan grubu:
→İnsanlarda görülen, AB0 kan gurubu 3 allel gen tarafından kontrol edilir.
→Bu allellerden A ve B alleleri aralarında eşbaskın; 0 alleli ise çekiniktir.
→Bu allellerden A ve B alleleri aralarında eşbaskın; 0 alleli ise çekiniktir.
→Genotip çeşidi sayısı: allellerin toplamına eşittir.
→ 1 + 2 + 3 = 16 çeşit genotip oluşur.
→A ve B genleri aralarında eş basınlık olduğundan; 4 çeşit fenotip oluşur.
Örnek: Heterozigot A kan gruplu bir anne ile heterozigot B kan gruplu bir babanın, 0 kan gruplu bir çoçuğunun olma
ihtimali kaçtır?
Örnek: Heterozigot B kan gruplu bir anne ile 0 kan gruplu bir babanın, B kan gruplu bir çocuğunun olma ihtimali kaçtır?
Örnek: AB kan gruplu bir anne ile, AB kan gruplu bir babanın, çocuklarının AB kan gruplu olma ihtimali kaçtır?
*Rh kan grubu:
→İnsanlarda aynı zamanda Rh antijenleri tarafından belirlenen, Rh kan grubu bulunur.
→Bu antijenler ilk kez Rhesus macacus adlı bir maymunun kanında görüldüğü için buna, Rh antijeni adı verilmiştir.
→Rh kan grubu, 2 allel gen tarafından kontrol edilir.
Rh (+) geni baskın: R
Rh (-) geni çekinik: r
Örnek: Heterozigot Rh (+) kan gruplu bir anne ile heterozigot Rh (+) kan gruplu bir babanın, Rh (-) kan gruplu
bir çocuğunun olma ihtimali kaçtır?
*Kan uyuşmazlığı (Eritroblastosis fetalis):
→Rh(-) kan gruplu bir annenin, Rh(+) kan gruplu bir çocuğu doğarsa; kan uyuşmazlığı oluşur.
→Çocuk, ölü ya da sakat doğabilir. İlk çocuk genellikle sağlıklı doğar.
→Çünkü, annede Rh antijenlerine karşı antikorlar doğuştan bulunmaz.
→İlk çocuk Rh (+) doğarsa; doğum sırasında annenin kanı Rh antijenini tanır ve buna karşı antikor üretir.
→İkinci çocuk ta Rh (+) doğarsa; annenin kanında bulunan antikorlar, plasenta aracılığı ile bebeğe geçer ve bebeğin kanında
çökelmeye yol açar.
Örnek: Rh (-) kan gruplu bir anne ile heterozigot Rh (+) kan gruplu bir babanın, çocuklarında kan uyuşmazlığı
görülme ihtimali kaçtır?
*MN kan grubu:
→Eş baskın allel genler tarafından kontrol edilir.
→Bağışıklık sistemi bu kan grubuna karşı antikor üretmediğinden, kan alış-verişinde problem oluşturmaz.
*Kan grubu belirlenmesi:
**AB0 kan grubunun belirlenmesi:
→A kan gruplu insanların alyuvarında, A antijeni bulunur.
→B kan gruplu insanların alyuvarında, B antijeni bulunur.
→AB kan gruplu insanların alyuvarında, A ve B antijenleri bulunur.
→0 kan guruplu insanların alyuvarında, antijen bulunmaz.
→A kan gruplu insanların kan plazmasında, anti-B antikoru bulunur.
→B kan gruplu insanların kan plazmasında, anti-A antikoru bulunur.
→AB kan gruplu insanların kan plazmasında, antikor bulunmaz.
→AB kan gruplu insanların kan plazmasında, antikor bulunmaz.
→0 kan gruplu insanların kan plazmasında, anti-A ve anti-B antikoru bulunur.
Not:
→AB0 kan grupları ile ilgili antikorların, diğer antikorlardan farkı; antijenlere temas etmeden, doğuştan insanların kanlarında
bulunmalarıdır.
bulunmalarıdır.
**Rh kan grubunun belirlenmesi:
→Rh (+) kan gruplu insanların alyuvarlarında, Rh antijeni bulunur.
→Rh (- ) kan guruplu insanların alyuvarlarında, antijen bulunmaz.
→Rh (+) kan gruplu insanların kan plazmasında, antikor bulunmaz.
→Rh (- ) kan gruplu insanların kan plazmasında, anti-Rh (anti-D) antikoru bulunur.
Not:
→Rh (-) kan grupların kanlarında, Rh (+) antijenini çökerten antikorlar doğuştan bulunmaz.
→Bu insanların kanına, herhangi bir şekilde Rh(+) kanı karışacak olursa, bağışıklık sistemi bu antijene karşı antikor üretir.
→Bu insanların kanına, herhangi bir şekilde Rh(+) kanı karışacak olursa, bağışıklık sistemi bu antijene karşı antikor üretir.
*Kan grubu testinin yapılması:
→Kan grubu belirlenirken, bireylerden bir miktar kan alınır ve bir cam parçası üzerine 3 damla kan damlatılır.
→Bu kan damlalarının her birine farklı bir antikor (Anti-A, Anti-B, Anti-D) çeşidi damlatılarak, çökelme durumlarına bakılır.
→Antikor damlatılan kanda, çökelme olursa; o kanda ilgili antijenin bulunuyor olduğuna karar verilir.
→Bütün sonuçlar değerlendirildikten sonra, bireyin kan grubu belirlenmiş olur.
→Bu kan damlalarının her birine farklı bir antikor (Anti-A, Anti-B, Anti-D) çeşidi damlatılarak, çökelme durumlarına bakılır.
→Antikor damlatılan kanda, çökelme olursa; o kanda ilgili antijenin bulunuyor olduğuna karar verilir.
→Bütün sonuçlar değerlendirildikten sonra, bireyin kan grubu belirlenmiş olur.
→Sacede, Anti-B serumu damlatılan kanda bir çökelme varsa; kişinin kan grubu: B Rh (-)
→Anti-A ve Anti- D serumu damlatılan kanda bir çökelme varsa; kişinin kan grubu: A Rh (+)
→Kanda hiçbir çökelme yoksa; kişinin kan grubu: 0 Rh (-) (Genel verici)
→Anti-A, anti-B ve Anti-D serumu damlatılan kanda çökelme varsa; kişinin kan grubu AB Rh (+) (Genel alıcı)
*Kan alış-verişi:
Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce
kişi tarafından okundu.
kişi tarafından okundu.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları BİYOLOJİALEMİ.COM'a aittir.biyolojialemei.com'un yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değistirilemez, çogaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz.
Ancak alıntılanan yazı ve haberlere aktif link verilerek kullanılabilir.
0 yorum
LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ