8. SINIF HÜCRE BÖLÜNMESİ

8. SINIF HÜCRE BÖLÜNMESİ

 
 
 
*Hücre bölünmesi:
 
Hücre bölünmesi; mitoz ve mayoz bölünme olmak üzere ikiye ayrılır.

 
 
 
 **Mitoz bölünme:
 
→Bir hücreden iki hücre oluşur.
Kromozom sayısı değişmez.
Çeşitlilik olmaz.
 
 
Mitozun amacı:
 
Tek hücreli canlılarda, üremeyi sağlar.
→Çok hücreli canlılarda; büyüme, gelişme ve rejenerasyonu (yenilenme) sağlar.
Bazı çok hücreli canlılarda üremeyi sağlar. (deniz yıldızı, planarya, hidra ...)
 
 
 
Mitoz bölünme; interfaz, profaz, metafaz, anafaz ve telofaz olmak üzere, 5 evrede gerçekleşir.
  
 
 
 
***İnterfaz evresi:
 
 
→Bölünmeye hazırlık evresidir.
Bu evrede hücre büyür.
Sitoplazma ve organel miktarı iki katına çıkar.
DNA kendini eşler.
 
 
 
***Profaz evresi:
 
 
Çekirdek bölünmesinin ilk evresidir.
Kromotin iplik, kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur.
Her bir kromozomda, iki kromatid bulunur.
 
 
 
 
→Çekirdek zarı ve çekirdekçik kaybolur.
→Sentrozomlar iğ ipliklerini oluşturmaya başlar ve hücrenin zıt kutuplarına doğru çekilir.
Profaz sonunda çekirdek zarı, tamamen kaybolur ve iğ iplikleri kromozomlara bağlanır.
 

Not:
 
Bitkilerde sentrozom bulunmadığından, iğ iplikleri sitoplamadaki proteinler tarafından oluşturulur.
 
 
 
***Metafaz evresi:
 
 
→Kromozomlar hücrenin hücrenin ortasında yan yana dizilirler.
Sentrozomlar zıt kutuplarda bulunur.
 
 
 
***Anafaz evresi:
 
 
→Sentrozomlar iğ iplikleri ile kardeş kromatidleri,  çekerek birbirinden ayırır.
 
→Anafaz evresi sonunda, kardeş kromatidler zıt kutuplarda toplanır.
 
 
Not:
 
Mitoz bölünmede kardeş kromatidler ayrıldığından, kromozom sayısı değişmez.
 
 

***Telofaz evresi:
 
 
→Kromatidler çözülerek tekrar kromotin iplik haline geri döner.
Kromatin iplik çevresinde çekirdek zarı oluşur.
Çekirdekçik oluşur ve İğ iplikleri kaybolur.
Telofaz evresinin sonunda bir hücrede, iki çekirdek bulunur.
 
Böylece çekirdek bölünmesi tamamlanmış olur.
 
 
 
  
Sitoplazma bölünmesi (sitokinez):
 
→Çekirdek bölünmesinden hemen sonra sitoplazma bölünmesi başlar.
 
→Hayvanlarda, sitoplazma boğumlanarak bölünür.
Bitkilerde ise hücre çeperi bulunduğundan; sitoplazma boğumlanarak bölünemez.
→Bu nedenle bitkilerde, ara lamel (orta lamel) oluşturularak hücre bölünür.

 
 
 
 
 
→Böylece, mitoz bölünme sonunda; bir hücreden aynı genetik şifreye sahip iki hücre oluşur.
 
 
 
 
Örnek: Bir hücre 5 mitoz bölünme geçiriyor. Bölünme sonunda ortamda kaç hücre bulunur?
 
 
Çözümü:
 
                        25 = 32 hücre
 
                                                         bulunur.
 
 
Not:
 
Sinir hücreleri, sentrozomlarını kaybettiklerinden dolayı bölünemezler.
 
Olgun memeli alyuvarları, çekirdek ve organellerini kaybettiklerinden dolayı bölünemezler.
 
Çizgili kas hücreleri, aşırı farklılaştıklarından dolayı bölünmezler.
 
Yumurta ve sperm hücresi, mitoz bölünme geçirmez.
 
 
 


Mitoz bölünmede kromozom sayısının ve DNA miktarının evrelere göre değişimi:
Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce counter kişi tarafından okundu.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları BİYOLOJİALEMİ.COM'a aittir.biyolojialemei.com'un yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değistirilemez, çogaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz. Ancak alıntılanan yazı ve haberlere aktif link verilerek kullanılabilir.

0 yorum

LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ

Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı

Blogger tarafından desteklenmektedir.