11.SINIF BİYOLOJİ KONU ANLATIMI-POPULASYON GENETİĞİ
POPULASYON GENETİĞİ
*Populasyon genetiği:
→Bir populasyonda bulunan genlerin ve karakterlerin frekanslarının nasıl değiştiğini inceler.
**Gen havuzu:
→Bir populasyonda, bulunan tüm genlerin toplamıdır.
**Gen frekansı:
→Bir genin, gen havuzundaki bulunma yüzdesidir.
→Bir populasyonun gen frekanslarının belirlenmesinde Hardy-Weinberg prensibi göz önüne alınır.
**Hardy-Weinberg prensibi:
→Bir populasyonda bulunan, baskın ve çekinik genlerin frekansına etki edecek bir kuvvet yoksa (mutasyon...)
o genin frekansı dölden döle sabit kalır.
→Bir populasyonda bulunan baskın genin frekansına: P, çekinik genin frekansına: q denir.
A geni frekansı: P
b geni frekansı : q
→Bir populasyonda her iki genin bulunma ihtimali %100 olduğundan;
→Bu nedenle; p + q = 1 olur.
→Her iki tarafın karesini alırsak; populasyondaki bireylerin karakterlerinin frekanslarını buluruz.
→Çünkü her bireyde, genellikle her bir karakter ile ilgili 2 allel gen bulunur.
P2 →Homozigot baskın bireylerin (AA) frekansı
2pq →Heterozigot baskın bireylerin (Aa) frekansı
q2 →Homozigot çekinik bireylerin (aa) frekansı
Örnek: 1000 kişilik bir populasyonda 160 kişi kısa boyludur.
a) Heterozigot uzun boylu bireylerin sayısı kaçtır?
b) Çekinik gen taşıyan bireylerin frekansı kaçtır?
(Uzun boy baskın (A), kısa boy çekinik (a) )
Çözümü:
a)
Uzun boy gen frekansı: P
Kısa boy gen frekansı: q
→Kısa boylu (aa) bireylerin frekansı: q2 olduğundan;
bulunur.
→ P + q = 1
→ P + 0,4 = 1
→ P = 0,6 bulunur.
→Heterozigot uzun boylu bireylerin frekansı: 2Pq olduğundan;
2 x 0,6 x 0,4 = 0,48 bulunur.
→Populasyonda 1000 kişi olduğundan;
1000 x 0,48 = 480 kişi heterozigot uzun boyludur.
b) Çekinik gen taşıyan bireyler: Aa ve aa ' dır.
Bu bireylerin frekansı: 2pq + q2 olduğundan;
→(2 x 0,6 x 0,4) + (0,4)2
→0,48 + 0,16 = 0,64 çekinik gen taşıyan bireylerin frekansıdır.
Not:
Hardy Weinberg prensibini bozan etmenler:
→Bu etmenler gen frekansını değiştirdiğinden; evrimleşmeye yol açar.
***Eksik baskın karakterlerin gen frekansının hesaplanması:
→Eksik baskınlık gösteren karakterlerin hesaplanmasında da Hardy-Weinberg ilkesi uygulanabilir.
→K ve B genleri eksik baskın ise;
K geni frekensı: P
B geni frekansı : q
P2 →K bireylerin (KK) frekansı
2pq →KB bireylerin (KB) frekansı
q2 →B bireylerin (BB) frekansı
Örnek: 4000 kişilik bir aslan ağzı çiçeği populasyonunda 40 çiçek kırmızı renklidir.
a) Pembe renkli çiçeklerin sayısı kaçtır?
b) Kırmızı renk geni taşıyan bireylerin frekansı kaçtır?
(Kırmızı (K) ve beyaz (B) renkleri eksik baskın )
Çözümü:
a)
K geni frekensı: P
B geni frekansı : q
→Kırmızı renkli çiçeklerin frekansı: P2 olduğundan;
bulunur.
→ P + q = 1
→ 0,1 + q = 1
→ q = 0,9 bulunur.
→Pembe renkli çiçeklerin frekansı: 2Pq olduğundan;
2 x 0,1 x 0,9 = 0,18 bulunur.
→Populasyonda 4000 kişi olduğundan;
4000 x 0,18 = 720 çiçek pembe renklidir.
b) Kırmızı renk geni (K) taşıyan bireyler: KK ve KB ' dir.
Bu bireylerin frekansı: P2 + 2pq olduğundan;
→(0,1)2 + (2 x 0,1 x 0,9)
→0,01 + 0,18 = 0,19 K geni taşıyan bireylerin frekansıdır.
Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce
kişi tarafından okundu.
kişi tarafından okundu.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları BİYOLOJİALEMİ.COM'a aittir.biyolojialemei.com'un yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değistirilemez, çogaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz.
Ancak alıntılanan yazı ve haberlere aktif link verilerek kullanılabilir.
0 yorum
LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ