DUYU ORGANLARI
DİL:
Epitel doku ile örtülüdür. Tat alma reseptörleri (papilla) epitel doku üzerindedir. Tadın algılanması için, besinin suda çözünmesi gerekir. Kimyasal uyaranlara cevap verir (Kemoreseptör).
Dilin her tarafında acı, tuzlu, tatlı ve ekşi tadı alınmakla beraber;
Uç kısımda tatlı,
Yanlarda ekşi ve tuzlu,
Arkada ise acı algılayan reseptörler daha çoktur.
Algıda yorgunluk görülür.
Soğuk, sıcak, koku ve görme, tadın algılanma-
Sın da önemlidir.

BURUN
İçini epitel doku örter. Epitel dokuda koku algılayan reseptörlerin yanında mukus salgılayan goblet hücreleri bulunur
Kokunun algılanması için, koku taneciklerinin sıvıda çözünmesi gerekir, (kemoreseptör). Yani reseptörler kimyasal olarak uyarılır. Koku alma alanına sarı bölge denir.
Algıda yorgunluk vardır. Yani aynı koku uzun süre alınamaz. Koku uyarıları alındıktan sonra beyne taşınırken talamustan geçmez.

DERİ
Deri; dokunma, acı, basınç, sıcaklık uyarılarını alır. Reseptörleri fiziksel olarak uyarılır. Deri iki tabakadan oluşur.
1. Üst Deri (Epidermis)
2. Alt Deri (Dermis)
1. Üst Deri (Epidermis)
Çok katlı epitel dokudan oluşmuştur. En üstte yassı, sert ve ölü hücreler bulunur. Keratinli hücreler deriyi dış etkenlerden korur. Kıl, tırnak ve boynuz oluşumunu sağlar. Üst deride kan damarları ve sinirler yoktur.
Ayrıca üst deride, deriye renk veren melanin pigmenti bulunur. Albino bireylerde bu pigment sentezlenemediği için deri, kirpik, saç ve kıllar beyazdır.

2. Alt Deri (Dermis)
Üst derinin altında canlı tabakadır. Kan damarları, sinirler, ter bezleri, yağ bezleri, kıl kökleri, elastik ve kollejen lifler ve çeşitli reseptörler bulunur. Bunlar; basıncı, dokunmayı, acı ve ağrıyı algılayan reseptörlerdir.

1- PACİNİ : Basınç değişimlerini algılar
2- MEİSNER VE MERKEL DİSKLERİ: Parmak ucu ve dudakta bulunur. Cismin sert, yumuşak, sivri ve kesici olduklarını algılar
3- KRAUS VE RUFFİNİ CİSİMCİĞİ: Bunlar soğukluğu ve sıcak algılar
4- KIL KÖKÜ RESEPTÖRLERİ: Kıla temas eden duyuları algılar
5- SERBEST SİNİR UÇLARI: Ağrı ve acıyı algılar

Derinin en önemli görevleri;
- Vücudu fiziksel ve kimyasal etkilerden korumak
- Mikroorganizmaların vücuda girmesini önlemek
- Solunum ve boşaltıma yardımcı olmak
- Vücut ısısının dengelenmesine yardımcı olmak
- Çeşitli reseptörlerle, çeşitli uyarıların alınmasını sağlamak
- Vücudu, melanin pigmentleriyle güneşin zararlı ışınlarından korumak
- Vücudun su ve mineral dengesinin korunmasında yardımcı olmak

GÖZ
Işığa karşı özelleşmiştir. Işık uyarılarını alarak görmeyi sağlar.
Göz, görmeyi sağlayan yapılar ve bunları koruyan yardımcı yapılardan oluşmuştur.
Görmeyi sağlayan yapılar ışık almaçları (reseptörler), göz merceği ve sinirlerdir.
Koruyucu yapıları ise; kaşlar, göz kapakları, kirpikler, gözyaşı bezleri, yağ bezleri ve kaslardır.
Göz üç tabakadan oluşur.
Sert tabaka
Damar tabaka
Ağ tabaka
a) Sert Tabaka: En dışta bulunur, serttir, gözü korur. Gözün ön kısmi hafif şişkinleşerek saydam korneayı oluşturur. Kornea ışığı kırarak merceğe ulaştırır.

b) Damar Tabaka: Gözü besleyen kan damarları bulunur. Damar tabakadaki pigmentler (melanin) gözde karanlık oda oluşumunu ve fazla ışığı emip, yansımaları önleyerek görüntünün netliğini sağlar. Damar tabakasında iki önemli yapı vardır.

İris: Korneanın alt kısmında bulunur. İrisin ortasında ışığın geçmesini sağlayan gözbebeği bulunur. Gözbebeği, göze giren ışık miktarını ayarlar. Bunu iris kaslarının kasılmasıyla sağlar.
Göz Merceği: İrisin hemen arkasında bulunur. Mercek ince kenarlıdır ve ışığı kırarak, odaklaşmanın sarı benekte olmasını sağlar. Uzak veya yakına baktıkça mercek incelir veya kalınlaşır. (Göz uyumu) Bunu sağlayan mercek kaslarıdır.

c) Ağ Tabaka (Retina): Bu tabakada fotoreseptörler ve sinirler bulunur. Fotoreseptörler iki çeşittir.
Çomak hücreleri;
- Siyah ve beyaz rengi alır. Loş ışıkta görmeyi sağlar.
- Cisimlerin şeklini algılar.
- Tüm ağ tabakasında bulunur. Koni hücreleri;
- Renkleri alır ve renkli görmeyi sağlar.
- Işığa duyarlıdır.
- Sadece sarı benekte bulunur
ÖDEV: GÖZ KUSURLARINI ARAŞTIRINIZ
KULAK
1. Dış Kulak
Kulak kepçesi, dış kulak yolu ve kulak zarından oluşur. Kulak kepçesi sesin toplanarak kulağa verilmesi ve sesin yönünü belirlemeyi sağlar.
Dış kulak yolu salgı yaparak, kulak yolunu nemli tutar, kulak zarının esnekliğini artırır. Kulak zarı da ses dalgalarını titreşime dönüştürerek orta kulağa iletir.

2. Orta Kulak
Dış kulak ile orta kulak arasında kulak zarı bulunur. Orta kulakta çekiç, örs ve üzengi adında üç küçük kemik bulunur. Zardan gelen sesler bu kemiklerden geçerek oval pencereye iletilir. Orta kulak ile iç kulak arasında oval pencere vardır. Oval pencerenin altında yuvarlak pencere bulunur.
Orta kulak östaki borusu ile yutağa açılır. Östaki borusu yük­sek basınçta kulak zarının patlamasını önler. Ayrıca östaki borusunda, kişinin kendi sesinden rahatsız olmasını engelleyecek kapakçık bulunur.

3. İç kulak
iç kulakta işitme ile ilgili kısım salyangoz (kohlea) dur. Salyangoz'da birbirinden ince zarla ayrılan üç kanal bulunur. Üstte bulunan ve oval pencereye bağlı olan kanal vestibular kanaldır. Alttaki kanal yuvarlak pencereye bağlı olan timpanik kanaldır. Her ikisinin içinde perilenf sıvısı bulunur. Ortadaki kanal ise kohlear kanaldır, içinde endolenf sıvısı bulunur, işitmeyi sağlayan korti organı yani reseptörler orta kulaktan gelen ses titreşimlerini alarak salyangozdaki sıvıların dalgalanmasına neden olur.

Ses uyarılarının alınmasında;
- Kulak kepçesi ile alınan sesin dış kulak yoluyla kulak zarına iletilmesi
- Çekiç, örs, üzengi kemikleri ile sesin oval pencereden iç kulağa iletilmesi
- iç kulaktaki salyangoz kanallarındaki sıvının dalgalanmasıyla reseptörlerin uyarılması
- Uyarıların beyne taşınması ile olur.
-Dış kulak – Çekiç,örs,üzengi-Vestibular kanalı-Timpanik kanal-Kohlear kanal- Korti organı-Talamus-Beyindeki işitme merkezi-İşitme.

SORU
İç kulakta bulunan yapılardan bazıları şunlardır;
I- Kesecik
II- Otolit taşları
III- Korti organı
IV- Yarım daire kanalları
V- Endolenf sıvısı ve duyu sinirleri
Bu yapılardan hangisi dengede rol oynamaz?
a) I b) II c) III d) IV e) V
CEVAP
SİZCE HANGİSİ
Sanki C diyenler vardı. Doğru


Göz ve görme olayları ile ilgili olarak hangisi yanlıştır?
a) Gözde koni hücreleri renkleri, çomak hücreleri şekilleri algılar.
b) Yandan gelen cismin önce şekli sonra rengi algılanır
c) Görüntü gözde ters iken beyinde düzeltilir.
d) Her iki göz de görüntüyü algıladığı halde, beyinde üst üste çakıştırıldığından tek görüntü oluşur.
e) Göz kusurları düzeltilemeyen kalıtsal hastalıklardır.
CEVAP: E


Deride bulunan reseptörlerden hangileri sıcaklık değişimlerini algılamamıza yardımcı our?
Pacini
Meisner ve merkel
Krause ve ruffini
Kıl kökleri
Serbest sinir uçları
Cevap: C


Aşağıdakilerden hangisi burunun özelliklerinden değildir?
Kimyasal algılama yapar
Algıda yorgunluk görülür
Koku, koku soğanında bulunan reseptör hücreler tarafından alınır
Reseptörlerle alınan koku talamustan geçerek beyne iletilir
Kokunun algılana bilmesi için mukusta çözünmesi gerekir.
CEVAP
SİZCE HANGİSİ
( D ) Diyenleri alkışlayın
Devamı yazılıda

Aşağıdakilerden hangisi tat alma organımız olan dilin görev ve özelliklerinden değildir?
A) Dil epitel doku ile kaplıdır
B) Tat alma tomurcuklarına papilla denir
C) Soğuk, sıcak, görme, koku tadın algılanmasında etkilidir
D) Tat alma reseptörleri dilin 1/3 de bulunur
E) Dil fiziksel olarak algılama yapar
CEVAP
E (Çünkü kimyasal ( kemoreseptör) dır)

Beyinciği çıkarılmış bir kedide; I- Dengeli yürümeme II- Felç III- Koşamama
Verilenlerden hangisi ve ya hangileri görülmez?
Yalnız II
I ve II
I ve III
II ve III
I, II ve III
CEVAP
A

Aşağıdakilerden hangisi hipotalamusun görevlerinden biri değildir?
İç dengeyi sağlama
Uyku, iştah ve kan basıncını ayarlama
Vücut ısısını düzenleme
Reflekslerin kontrolünü yapma
Hipofiz bezinin çalışmasını düzenleme
CEVAP
D-Reflekslerin kontrolünü yapma

Aşağıdakilerden hangisi bir sinir hücresinde impuls akson teli boyunca ilerlerken oluşmaz?
Oksijen kullanımı
Kutuplaşmanın bozulması
İmpuls hızının değişmesi
Sıcaklığın artması
ATP harcanması
CEVAP
C-İmpuls hızının değişmesi

Aşağıdakilerden hangisi duyu, motor ve ara nöronlarda otak olarak görülür?
Doğrudan duyu organlarına bağlı olmaları
Beyinde bulunmaları
Omurilikte bulunmaları
İmpulsu taşıma şekilleri
Efektör organa bağlı olmaları
CEVAP
D

Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce kişi tarafından okundu.

0 yorum

LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ