HAYVANSAL DOKULAR



1.Hayvansal dokular; epitel doku, bağ ve destek doku, kas doku ve sinir doku olmak üzere dörde ayrılır.
2.Epitel dokunun kendine ait kan damarları yoktur.
3.Epitel doku; örtü epiteli, bez epiteli ve duyu epiteli olmak üzere üçe ayrılır.
4.Örtü epiteli vücudun iç ve dış yüzeyini örter. Tek katlı olan örtü epitelinin hücreleri yassı, kübik ve silindirik şekillerde olabilir. Çok katlı olan örtü epiteli, çok sayıda epitel hücresinin üst üste gelmesiyle oluşur. Omurgalıların derisinde bulunur.
5.Bez epiteli salgı üreten epitel çeşitidir. Bir hücreli bezlere örnek olarak mukus salgılayan goblet hücreleri verilebilir. Çok hücreli bezler salgılama şekillerine göre; ekzokrin, endokrin ve karma bezler olmak üzere üçe ayrılır.
6.Duyu epiteli; dış ortamdan gelen uyarıları alan özelleşmiş epitel hücreleridir. Tat alma epiteli, koku alma epiteli örnek olarak verilebilir.
7.Bağ ve destek dokunun hücreleri arasında boşluklar bulunur. Bağ doku diğer doku ve organların arasını doldurarak onları birbirine bağlar.
8.Bağ ve destek doku; temel bağ doku, kıkırdak doku, kemik doku, yağ doku ve kan doku olmak üzere beş bölümde incelenir.
9.Temel bağ dokunun en önemli hücreleri fibroblast, makrofaj ve mast hücreleridir.
10.Fibroblast hücreleri temel bağ dokunun liflerini oluşturur. Makrofaj hücreleri fagositoz yoluyla vücudu savunur. Mast hücreleri ise heparin ve histamin salgılar.
11.Temel bağ dokuda; kollajen, elastik ve ağsı lifler olmak üzere üç çeşit protein yapılı lif bulunur.
12.Kıkırdak doku, omurgalı hayvanların embriyolarında iskeleti oluşturur.
13.Kıkırdak doku hücrelerine kondrosit denir. Bu dokuda kan damarı yoktur.
14.Kıkırdak doku; hiyalin kıkırdak, elastik kıkırdak ve fibröz kıkırdak olmak üzere üç bölümde incelenir.
15.Kemik doku hücreleri osteosit, ara madde osein adını alır.
16.Kemik dokuda kalınlaşma ve onarımı periost denilen kemik zarı sağlar.
17.Kemik doku, sert kemik ve süngerimsi kemik olmak üzere ikiye ayrılır.
18.Sert kemik doku, kısa ve yassı kemiklerin dışı ile uzun kemiklerin gövdesinde bulunur. Bu dokudaki havers ve volkman kanallarında kan damarları ve sinirler bulunur.
19.Süngerimsi kemik doku, yassı ve kısa kemiklerin içi ile uzun kemiklerin uç bölgesinde bulunur. Bu dokunun gözeneklerini kırmızı kemik iliği doldurur.
20.Yağ doku hücrelerine lipoblast denir.
21.Yağ dokunun vücut ısısını koruma, enerji sağlama, iç organları koruma, kış uykusuna yatan hayvanların su ihtiyacını karşılama gibi görevleri vardır.
22.Kan doku, plazma ve kan hücrelerinden oluşur.
23.Plazma kan dokunun ara maddesidir. % 90-92'si su, % 7-8'i protein, geri kalanı da inorganik maddelerden oluşur.
24.Kan hücreleri; alyuvar, akyuvar ve kan pulcukları olmak üzere üç çeşittir.
25.Alyuvarlar (eritrositler), olgunlaşıp kana karışınca çekirdeklerini kaybederler. İçerdikleri hemoglobin sayesinde kana kırmızı renk verirler. Alyuvarların görevi hemoglobin yardımıyla oksijen ve karbondioksit taşımaktır.
26.Akyuvarlar (lökositler), antikor üreterek veya fagositoz yaparak vücudu savunurlar.
27.Akyuvarlar granüllü ve granülsüz olmak üzere ikiye ayrılırlar. Granüllü akyuvarların nötrofil, eozinofil, bazofil gibi çeşitleri vardır. Granülsüz akyuvarlar ise lenfosit ve monosit olmak üzere iki çeşittir.
28.Kan pulcukları (trombositler), kanın pıhtılaşmasında görev yaparlar.
29.insanlarda; A, B, AB ve 0 olmak üzere dört çeşit kan grubu vardır.
30.0 grubu bütün gruplara kan verdiği için genel verici, AB grubu bütün gruplardan kan aldığı için genel alıcı olarak adlandırılır.
31.Kas doku hareketi sağlayan dokudur. Hücreleri arasında ara madde yoktur.
32.Kas doku hücrelerinin zarlarına sarkolemma, sitoplazmasına sarkoplazma denir.
33.Kas dokuda, kasılıp gevşemeyi sağlayan iplikçiklere miyofibril denir. Bunlar aktin ve miyozin proteinlerinden oluşur.
34.Kas doku; düz kas, çizgili kas ve kalp kası olmak üzere üçe ayrılır.
35.Düz kaslar; mekik şeklinde, tek çekirdekli hücrelerden oluşur. İsteğimiz dışında çalışan organların yapısında bulunur. Kasılmaları yavaş ve uzun sürelidir.
36.Çizgili kaslar; silindir şeklinde, çok çekirdekli hücrelerden oluşur, isteğimizle çalışan organların yapısında bulunur. Kasılmaları hızlı ancak kısa sürelidir.
37.Kalp kası; şekil olarak çizgili kaslara, çalışma olarak da düz kaslara benzer.
38.Sinir doku nöron denilen hücrelerden oluşur.
39.Nöronlarda sentrozom bulunmadığı için mitoz bölünme görülmez.
40.Nöron gövdesinden çıkan kısa uzantılara dendrit, daha uzun olan uzun uzantılara ise akson adı verilir.
41.Nöronlarda uyartının yönü dendritten aksona doğrudur.
42.Schwan kını aksonun en dışındaki hücresel kılıftır. Rejenerasyonda görev yapar.
43.Miyelin, schvvan kını altındaki yağlı ve hücresel olmayan kılıftır. Uyartıların daha hızlı iletilmesini sağlar.
44.Miyelin kılıfın akson üzerinde kesintiye uğradığı bölgelere ranvier boğumu adı verilir.
45.Bir nöronun aksonu ile diğerinin dendriti arasındaki boşluğa sinaps denir. Uyartılar bir nörondan diğerine sinapstan geçerek iletilir.

Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce kişi tarafından okundu.

0 yorum

LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ