9.SINIF BİYOLOJİ KONU ANLATIMI 2. ÜNİTE CANLILAR DÜNYASI-HÜCRE(HÜCRE ZARINDAN MADDE ALIŞVERİ)

HÜCREDE MADDE ALIŞ VERİŞİ


 
 
 
 *Hücrede madde alış-verişi:
 
→Hücre zarı tarafından gerçekleştirilir. 
 
 
 
Hücrede madde alışverişi; küçük ve büyük moleküllerin geçişi olmak üzere 2 farklı şekilde gerçekleşir.

 
 
 
 

 
 
**Küçük moleküllerin geçişi:
 
Küçük moleküller hücre zarı porlarından girip çıkabilirler.
Bunlar, su, tuz, vitamin, aminoasit, yağ asidi, gliserol, glikoz, früktoz, galaktoz, CO2, O2…
 
 
Küçük moleküllerin geçişi pasif ve aktif taşıma olmak üzere 2 şekilde gerçekleşir.
 
 
 

  
***Pasif taşıma:
 
Hücre zarından geçebilecek büyüklükte olan maddelerin, enerji harcamadan hücreye giriş-çıkışına pasif taşıma denir.
Enerji harcanmadan gerçekleştiğinden canlı ve cansız hücrelerde gerçekleşir.
 
 
 
Pasif taşıma; difüzyon ve osmoz olmak üzere ikiye ayrılır.
 
 

 
 
Difüzyon: 
 
Küçük maddelerin, çok yoğun ortamdan, az yoğun ortama enerji harcanmadan geçişine difüzyon denir.
Difüzyon, iki ortamın yoğunluğu eşitleninceye kadar devam eder.
 

 
 
 
Difüzyon, basit difüzyon, kolaylaştırılmış difüzyon ve diyaliz olmak üzere; 3 gruba ayrılır.

 
 


Basit difüzyon:
 
Hücre zarı porlarından ya da fosfolipid tabakasından gerçekleşir.
Yağ asidi, gliserol ve yağda çözünen maddeler fosfolipid tabakasından geçer.
Suda çözünen maddeler, gazlar, amino asit, glikoz, früktoz, galaktoz…porlardan geçer.
 
 
 
Kolaylaştırılmış difüzyon:
 
Taşıyıcı protein ve enzim kullanılarak gerçekleşir.
ATP harcanmaz.

 

 
 
Not:
 
Gazlar haricindeki küçük moleküller kolaylaştırılmış difüzyonla geçer.
 
 
 

 
 
 
Diyaliz:
 
Seçici-geçirgen zardan ürenin difüzyonudur.
İki ortamın üre konsantrasyonu eşitleninceye kadar devam eder.
ATP harcanmaz.
Kan sıvısının madde konsantrasyonu ile diyaliz sıvısının madde konsantrasyonu üre dışında; izotonik (eşyoğun) olmalıdır.
 
 
 

 
 
 
Difüzyonda maddelerin geçiş sırası:
 
 
                                                                        Küçük moleküller  > Büyük moleküller
 
                                                                        Yağı çözen  > Yağda çözünen > Suda çözünen
 
                                                                        Nötr  > Eksi yüklü iyon  >  Artı yüklü iyon
 
                                                                        Gazlar  >  Sıvılar > Katılar
 
 

 
Osmoz:
 
Suyun seçici geçirgen bir zardan az yoğun çözeltiden çok yoğun bir çözeltiye doğru geçişine osmoz denir.
ATP harcanmaz. İki ortamın yoğunluğu eşitleninceye kadar devam eder.
 
 

Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce counter kişi tarafından okundu.
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları BİYOLOJİALEMİ.COM'a aittir.biyolojialemei.com'un yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değistirilemez, çogaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz. Ancak alıntılanan yazı ve haberlere aktif link verilerek kullanılabilir.

,

0 yorum

LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ

Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı

Blogger tarafından desteklenmektedir.